کد مطلب:188977 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:168
منع حدیث رسول الله
از اقدام های ضد فرهنگی كه بعد از رحلت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم شكل گرفت، نقل احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ممنوع شد. بعد از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم هزاران صحابه كه حضرت را دیده و از وی حدیث و سخن شنیده بودند و سینه ها مملو از گوهرهای گران بهای گفتار نبوی صلی الله علیه و آله و سلم بود؛ به بهانه های واهی از جانب نظام حاكم ممنوع شد. بر اساس شواهد تاریخی این اقدام در زمان خلیفه اول ابوبكر شكل گرفت و در زمان خلفای بعد از وی تا زمان عثمان و بعد از عثمان در زمان بنی امیه، به خصوص معاویه از آن استقبال گرم شد. معاویه نقل حدیث را بر طبق روش پیشینیان از خود، ممنوع ساخت تا زمان عمر بن عبدالعزیز این هجمه فرهنگی تداوم یافت!
از زبان ابوبكر این گونه آمده: انكم تحدثون عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم احادیث یختلفون فیها فلا تحدثوا عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم شیئا. «شما از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم احادیث نقل می كنید. در مورد آنها اختلاف می كنید، چیزی از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل ننمایید.» آنگاه در برابر این سؤال كه اگر حكمی از آنها سؤال می شود چگونه جواب دهند، ابوبكر اظهار می دارد همان حرام ها و حلال هایی كه در قرآن آمده كفایت می كند، فمن سئلكم فقولوا بیننا و بینك كتاب الله فاستحلوا حلاله و حرموا حرامه. [1] «اگر سؤالی از حرام و حلال شود
[ صفحه 150]
بگویید كتاب خدا در دسترس است، حلال های آن را حلال و حرام های آن را حرام بدانید».
دستور عمر خلیفه دوم در این باره این گونه است، جردوا القرآن و اقلوا الروایة عن رسول الله و انا شریككم، [2] «قرآن را تنها حراست كنید و از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم روایت را كم كنید من هم همراه شما هستم».
ذهبی می گوید: ان عمر حبس ثلاثة ابن مسعود، ابا الدرداء و ابا مسعود الانصاری فقال لقد اكثرتم الحدیث عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم [3] «عمر سه نفر را زندان كرد. (ابن مسعود، ابادرداء، ابا مسعود) به آنها گفت از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم زیاد حدیث روایت می كنید.» ابوهریره می گوید: ما پیش از رحلت عمر جرأت نداشتیم بگوییم قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم! [4] .
عثمان در این باره می گوید: هیچ كس حق ندارد احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم را كه در زمان ابوبكر و عمر شنیده نشده است روایت كند، لایحل لاحد یروی حدیثا عن رسول الله لم یسمع به فی عهد ابی بكر و لاعهد عمر. [5] .
معاویه از این موضع گیری بسیار خورسند و از آن استقبال می كند، در این راستا دستور صادر می كند تنها احادیثی كه در عهد ابوبكر و عمر رواج داشته بسنده شود، زیرا عمر مردم را از نقل حدیث بیمناك ساخت، علیكم من الحدیث بما كان فی عهد عمر فانه كان قد اخاف الناس فی الحدیث عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم. [6] .
[ صفحه 151]
از زبان ابوبكر این گونه آمده: انكم تحدثون عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم احادیث یختلفون فیها فلا تحدثوا عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم شیئا. «شما از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم احادیث نقل می كنید. در مورد آنها اختلاف می كنید، چیزی از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نقل ننمایید.» آنگاه در برابر این سؤال كه اگر حكمی از آنها سؤال می شود چگونه جواب دهند، ابوبكر اظهار می دارد همان حرام ها و حلال هایی كه در قرآن آمده كفایت می كند، فمن سئلكم فقولوا بیننا و بینك كتاب الله فاستحلوا حلاله و حرموا حرامه. [1] «اگر سؤالی از حرام و حلال شود
[ صفحه 150]
بگویید كتاب خدا در دسترس است، حلال های آن را حلال و حرام های آن را حرام بدانید».
دستور عمر خلیفه دوم در این باره این گونه است، جردوا القرآن و اقلوا الروایة عن رسول الله و انا شریككم، [2] «قرآن را تنها حراست كنید و از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم روایت را كم كنید من هم همراه شما هستم».
ذهبی می گوید: ان عمر حبس ثلاثة ابن مسعود، ابا الدرداء و ابا مسعود الانصاری فقال لقد اكثرتم الحدیث عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم [3] «عمر سه نفر را زندان كرد. (ابن مسعود، ابادرداء، ابا مسعود) به آنها گفت از رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم زیاد حدیث روایت می كنید.» ابوهریره می گوید: ما پیش از رحلت عمر جرأت نداشتیم بگوییم قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم! [4] .
عثمان در این باره می گوید: هیچ كس حق ندارد احادیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم را كه در زمان ابوبكر و عمر شنیده نشده است روایت كند، لایحل لاحد یروی حدیثا عن رسول الله لم یسمع به فی عهد ابی بكر و لاعهد عمر. [5] .
معاویه از این موضع گیری بسیار خورسند و از آن استقبال می كند، در این راستا دستور صادر می كند تنها احادیثی كه در عهد ابوبكر و عمر رواج داشته بسنده شود، زیرا عمر مردم را از نقل حدیث بیمناك ساخت، علیكم من الحدیث بما كان فی عهد عمر فانه كان قد اخاف الناس فی الحدیث عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم. [6] .
[ صفحه 151]
[1] تذكرة الحفاظ، ج 1، ص 2.
[2] همان، ص 7.
[3] تذكرة الحفاظ، ج 1، ص 7.
[4] تدوين السنة الشريفه، ص 487، به نقل از البدايه و النهايه ابن كثير.
[5] تدوين السنه الشريفه، ص 472، به نقل از طبقات ابن سعد.
[6] تذكرة الحفاظ، ج 1، ص 7.